فصلنامه

مقدمه و هدف: سوگ و جدایی یکی از درد آورترین تجربه های انسان ها بعد از برقراری پیوند عاطفی است.از دست دادن دوستان و همسالان از یک سو و پدیده پیری و نزدیک شدن به سال‌های پایانی زندگی، موجب افزایش افسردگی در سالمندان می‌شود. لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر افسردگی سالمندان سوگ دیده می‌باشد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی و طرح پیش‌آزمون-  پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش سالمندان دارای تجربه سوگ در مراکز سرای سالمندان شهر اردبیل در سال 1393 بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس 30 سالمند دارای تجربه سوگ انتخاب شدند. از پرسشنامه افسردگی بک به عنوان پیش‌آزمون- پس‌آزمون در این پژوهش استفاده شد و مداخله شناختی- رفتاری به صورت گروهی در 8 جلسه روی آنها اجرا شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS16 و با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات پس­آزمون در گروه آزمون(47/33) در مقایسه با میانگین نمرات پس­آزمون در گروه شاهد(72/20)، کاهش معنی داری در میزان افسردگی داشت(11/39=F و 0/01> P) ،اما این تفاوت در  میانگین نمرات افسردگی در پیش­آزمون دو گروه، معنی دار نبوده است(0/548=F و 0/05< P).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، گروه درمانی شناختی- رفتاری از طریق کمک به سالمندان در تخلیه هیجانی، انجام تکالیف سرگرم کننده و مبارزه با افکار مزاحم، موجب کاهش افسردگی سالمندان می‌شود.  بنابرین  درمان شناختی، - رفتاری گروهی بر افسردگی سالمندان  موثر بوده است.