مقدمه و هدف:استرس ازجمله عوامل مؤثر بر سلامت جسمانی و روانی سالمندان است. این مطالعه با هدف شناسایی تعیین‌کننده‌های استرس در سالمندان بازنشسته، مراجعه‌کننده به کانون‌های بازنشستگی شرق گیلان در سال 1395 انجام شد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، مطالعه‌ای توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی می‌باشد، جامعه آماری شامل سالمندان مراجعه‌کننده به کانون‌های بازنشستگی شرق گیلان بود. نمونه این پژوهش را 124 نفر از سالمندان بازنشسته تشکیل می‌دادند که بر اساس نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری نمونه از پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه عوامل استرس‌زای دوران سالمندی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون‌های آماری تی تست و آنالیز واریانس و نرم‌افزار spss18 استفاده شد و 0/05  α=در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد بیشترین عامل استرس‌زا مربوط به بعد آشیان خالی بود و زنان در تمامی ابعاد استرس بیشتری را گزارش نمودند. بین وضعیت اقتصادی و ابعادی چون ناامیدی (p<0/014)، آشیان خالی (p<0/045) و مشکلات فیزیولوژیکی (p<0/019)، نیز ارتباط آماری معناداری مشاهده گردید و افرادی که وضعیت اقتصادی خود را «خوب» گزارش نموده بودند (23/692±146/50)،میزان استرس بیشتری را نیز گزارش کردند. به جز بعد مشکلات فیزیولوژیکی (p<0/038)، هیچ ارتباط آماری معناداری بین سایر ابعاد استرس و تحصیلات مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های مطالعه بیشترین عامل استرس‌زا مربوط به بعد آشیان خالی بود، بنابراین لزوم توجه خاص و آموزش راهبردهای مؤثر جهت کنترل، مدیریت و کاهش استرس در سالمندان به خصوص در زنان سالمند، برای ارتقاء سلامت و کیفیت زندگی این گروه آشکار می‌گردد.